Wat vraagt de NPA van jouw corporatie?
Inzicht in de Nationale Prestatieafspraken en de fair share van jouw corporatie.
Veel corporaties stellen zichzelf de vraag of de Nationale Prestatieafspraken (NPA) haalbaar zijn. Jij ook? Om je te helpen heeft Aedes onlangs aan iedere corporatie de eigen fair share van de NPA-opgaven verstuurd. Dit geeft meer inzicht in de opgaven van jouw corporatie.
Wil je met deze opgaven aan de slag samen met andere corporaties in de regio, of voor je eigen corporatie met WALS of SAM? Lees dan verder hoe je dit handig aanpakt.
NPA of dPi?
Corporaties hebben op, of vóór 15 december 2024 hun ambities ingediend in de dPi 2024. Net daarvoor, op 11 december, zijn door Aedes, VRO en de VNG de Nationale Prestatieafspraken (NPA) ondertekend tijdens de Woontop. Op landelijk- en woondealregioniveau zijn afspraken gemaakt over de huurverhoging, de nieuwbouwproductie en de verduurzaming. De dPi en de NPA bevatten allebei corporatiebeleid, maar dit is niet hetzelfde beleid. In de dPi staan de ambities van corporaties, in de NPA is gerekend met regionale opgaven en de verduurzamingsopgave. Opgaven en ambitie kunnen hetzelfde zijn, maar dat hoeft niet: er kunnen verschillen bestaan.
Wat is de fair share?
In de NPA wordt van iedere corporatie verwacht dat die de eigen fair share uitvoert. Om te bekijken of jouw corporatie de fair share van de opgaven aan kan, heeft Aedes onlangs alle corporaties een mail gestuurd met meer informatie over wat jouw fair share is in de NPA.
Waar gaat het bij die fair share over? De fair share van de regionale opgave is het evenredige aandeel dat iedere corporatie zou moeten uitvoeren. Voor de fair share worden alle opgaven verdeeld op basis van het aantal woningen dat jouw corporatie in elk van de woondealregio’s bezit. De verduurzamingsopgave is bepaald voor jouw corporatie.
Niet iedere corporatie zal voldoende financiële ruimte hebben voor de fair share. Daarom wordt in de NPA, solidariteit tussen corporaties verwacht binnen de woondealregio. Dit houdt in dat wanneer de fair share bij de ene corporatie niet past, een andere corporatie in de regio bijspringt. Daarom is het van belang om regionaal het gesprek over de NPA aan te gaan en te bepalen of voor iedere corporatie de fair share van de regionale opgave haalbaar is en welke corporatie een andere corporatie kan helpen.
Hoe ga je hiermee aan de slag?
Het is belangrijk om als corporatie grip te krijgen op jouw opgave in de NPA. Dit kan je op drie manieren doen:
- Vergelijk de fair share met de plannen van jouw corporatie. Hoe verhoudt jouw beleid uit de dPi zich tot de fair share.
- Beschikt jouw corporatie over voldoende financiële middelen om de fair share uit te voeren?
- Is de regionale opgave haalbaar? Laat Ortec Finance een regioanalyse uitvoeren.
Hieronder lichten we de drie manieren verder toe.
1. Vergelijk de fair share met de plannen van jouw corporatie. Hoe verhoudt jouw beleid uit de dPi zich tot de fair share.
De eerste manier is om de ambities van jouw corporatie te vergelijken met de fair share uit de NPA. Hoeveel nieuwbouw per jaar per woondealregio voer je uit en wat is je fair share? Hoe verhouden de investeringen in het bestaande bezit zich tot elkaar? Je kunt de focus hierbij leggen op de aantallen maar ook op de onderliggende kostenkengetallen. Waar wijken de uitgangspunten van jouw corporaties af van de fair share?
Jaarlijks stellen corporatie een portefeuillestrategie op. Je weet of die voldoet aan de doelstellingen in de wensportefeuille maar je weet nog niet of de portefeuillestrategie voldoet aan de NPA-doelen.
Heeft jouw corporatie SAM? Dan kan je de NPA-doelen inrichten in het kaderscherm. Zo zie je meteen of jouw portefeuillestrategie voldoet aan de NPA-doelen. Handig!
2. Beschikt jouw corporatie over voldoende financiële middelen om de fair share uit te voeren?
Met de informatie die door Aedes toegestuurd is, kan je in WALS kijken of dat financieel haalbaar is. Door de fair share in te richten in WALS is het eenvoudig om vervolgens te zien of de corporatie over voldoende financiële slagkracht beschikt om de fair share volledig uit te voeren. Ook is het mogelijk om een verschillenanalyse te maken: waar verschilt jouw beleid van het NPA-beleid? Zijn de streefhuren, onderhouds- en bouwkosten anders? Of zijn de aannames over het huurbeleid anders? Zo’n analyse kan je veel inzicht bieden!
Wil je hulp bij het verwerken en analyseren van de fair share?
Bekijk hoe we je daarbij kunnen ondersteunen met een NPA-analyse in WALS.
3. Is de regionale opgave haalbaar?
Iedere corporatie voert in principe de fair share uit. Maar is dat voor iedere corporatie in de regio haalbaar? Kan jouw corporatie helpen of heeft jouw corporatie hulp nodig? Wij kunnen je helpen met deze regioanalyse. Daar hebben we inmiddels aardig wat ervaring mee.
In de meeste regio’s hebben we vier jaar geleden een eerste vingeroefening gedaan om te kijken naar de opgaven en middelen in regio, samen met Aedes en ABF Research. Aedes heeft daar een "Eindpublicatie Opgaven en Middelen in de regio" over gemaakt. Sindsdien hebben we voor grote én kleine regio’s zoals de regio Haaglanden en de gemeente Amsterdam analyses gemaakt van de haalbaarheid van de NPA.
Voor de nieuwe NPA-opgaven kunnen we jouw corporatie ook helpen. Dat doen we in eenvoudige stappen. We rekenen het uit in WALS, zodat het de corporatie geen tijd kost en de resultaten van onze berekeningen eenvoudig te volgen en te gebruiken zijn.
Dat ziet er zo uit:
- In de basisvariant kijken we of het huidige beleid van corporaties voldoet aan de NPA-opgaven. Is er sprake van een duurzaam prestatiemodel?
- Daarna kijken we welke beleidsintensivering er nodig is om alle doelstellingen te bereiken en of dat financieel haalbaar is, binnen de grenzen van het duurzaam prestatiemodel.
- Vervolgens kijken we naar oplossingen. Met welke scenario’s is er meer haalbaar? Wat gebeurt er als er tegenslag is?
Wil je weten wat zo’n regioanalyse oplevert in de praktijk?
Lees dan het artikel Prestatieafspraken Amsterdam van AFWC
Wat levert dit op?
- We leggen alle corporaties langs dezelfde meetlat. We geven inzicht in de mogelijkheden van jouw corporatie die je kan vergelijken met de andere corporaties in de regio.
- We laten zien wat er kan én wat er niet kan. Dat is een goede basis voor een gesprek met stakeholders in de regio zoals huurders, gemeenten en provincie
- Welke samenwerking is er mogelijk en nodig in de regio? Met de uitkomsten van onze analyses kom je als regio écht verder.
Interesse in een regioanalyse of NPA-analyse WALS?
Lees hier meer over de NPA-analyse in WALS.
Neem voor vragen contact op met ons via info@qonsio.nl